Soorten rubber
Simpelweg kun je zeggen dat er twee soorten rubber zijn. Natuurrubber en synthetisch rubber. Synthetisch wil zeggen dat het door de mens wordt gemaakt. In een fabriek. Natuurrubber is het oudste en eigenlijk is synthetisch rubber bedacht en ontwikkeld omdat we rubber wilden namaken. Aan de ene kant omdat er te kort natuurrubber was, aan de andere kant om een rubber te maken met andere gewenste eigenschappen.
Natuurrubber bestuderen
Als je het sap uit de bast van de rubberboom goed bekijkt zie je allemaal kleine witte vlokjes. Dat is het eigenlijke rubber. Als je daarin naar de moleculen “kijkt” dan zie je dat het lange moleculen zijn, meer ketens. Als er geen kracht op wordt uitgeoefend, je trekt niet aan het rubber, dan is het een warboel van lange moleculen die hier en daar aan elkaar vastzitten of om elkaar heen zijn gedraaid. Trek je aan rubber dan komen de moleculen geordend langs elkaar te liggen.
Uitdaging voor onderzoekers
Hoe zijn die ketens of polymeren opgebouwd? Zouden die ketens zijn opgebouwd uit nog kleinere deeltjes? Dat is een vraag waar wetenschappers onderzoek naar gingen doen. Want de gedachte was: als we weten hoe rubbermoleculen opgebouwd zijn dan kunnen we ze misschien wel namaken. En inderdaad, de onderzoekers ontdekten de die kleinere deeltjes van natuurrubber en noemden die monomeren. En het bleek dat ze in het lab uit die monomeren weer de polymeren konden maken. En kregen ze het natuurrubber weer terug. Natuurrubber maar dan door de mens gemaakt. Alleen het maken van dat rubber uit het lab of uit de fabriek was wel erg duur.
Synthetische rubber
Kun je goedkopere rubber maken? Daarvoor gingen onderzoekers aan de slag met andere goedkopere monomeren. Zo ontdekten ze diverse synthetische rubbers, gemaakt uit grondstoffen die uit aardolie komen. Een hele bekende synthetische rubber is styreen-butadieen-rubber. En je weet al dat we vaak afkortingen gebruiken. Daarom noemen we deze kunstrubber SBR. Deze rubber wordt nu nog veel gebruikt in autobanden.
Verschillen
Precies wat de mensen hoopten gebeurde. Het lukte niet alleen om natuurrubber na te maken, maar het lukte zelfs om beter rubber te maken. Een voorbeeld hiervan is dat natuurrubber na enige tijd veroudert. Je kent dat vast wel van een elastiekje dat verdroogt. Het wordt hard en brokkelig en het valt uit elkaar. Veel synthetische rubbers die we tegenwoordig maken hebben dat helemaal niet. Die zijn bestand tegen weer en wind, tegen warmte en kou, tegen zonlicht en droogte. Onderzoekers zijn dus instaat om synthetische rubbers te maken met eigenschappen die we nodig hebben. Tegenwoordig wordt zowel natuurrubber en synthetische rubber naast elkaar gebruikt afhankelijk wat er nodig is.
Meer kunstrubber
We gebruiken nog steeds veel natuurrubber, maar al jaren “winnen” de verschillende kunstrubbers. Meer dan de helft van alle rubber dat we gebruiken is kunstrubber.